Koşullar: Aşağıda bulunan listedeki derslerden beşini tamamlayan öğrenciler Toplumsal Cinsiyet Sertifikası ile ödüllendirilecektir. Aşağıdaki derslerden herhangi biri, eşdeğer bir ders yerine dersi sunan fakülte konseyinin onayı ile saydırılabilir. Bazı çekirdek program dersleri ve alt seviye dersleri kadın araştırmaları sertifika programını oluşturmaya yardımcı olur. Bundan yola çıkarak, belirli GSCP derslerini sunan departmanlar, bu derslerin önkoşullarını belirleyecekler. İyi bir akademik durumu olan tüm lisans öğrencileri bu sertifika programa seçilmek için başvurabilmektedir. Başvurudan önce tamamlanmış dersler eğer belirlenmiş derslerle örtüşüyorsa program için olan gereklilikler yerine sayılacaktır. Öğrenci, bağımsız bir eğitmen ve öncelikle GSPC’nin sunduğu imkan çerçevesinde katılımcı departmanların zorunlu derslerinden birini ilgili konuyla ilintili olarak “Bağımsız Çalışma” başlığıyla şartların bir bölümünü gerçekleştirebilir.
Beş dersin ortalama notu en az 2.70 olmalıdır. Bu şartı sağlamayan öğrenciler sertifikalarını alamayacaklardır. Sertifika, belirtilen tüm şartları yerine getirmiş öğrencilere lisans diplomaları ile mezuniyetleri esnasında üniversite tarafından verilecektir.
Zorunlu Dersler: Aşağıdaki derslerden beşi
Kadınların kişilik, kültür ve toplum ile ilişkisini sorunsallaştıran metinlere bir giriş. Cinsiyet, cinsellik, ırk, din ve uyruk arasındaki bağlantıların, edebiyatta yansıtıldığı gibi, kültürler ve disiplinler arası bir yaklaşımla keşfedilmesi.
Edebiyattaki kadınlara odaklanılarak öğrencileri savaş, çocuk istismarı, dini baskı ve cinsellik ve cinsiyet ayrımcılığı gibi çeşitli sosyal sorunlar hakkında bilinçlendirmek. Sorunların geçmişte edebiyatta yansıtılışını günümüz küresel ve yerel bağlam ile kıyaslayarak farkındalık ve kaygı oluşturmayı hedeflemek. Kadınların çocukluk travması, istismar, savaş, göç, dini baskı ve cinsiyet ayrımcılığı gibi travmatik veya rahatsız edici olaylara cevaben yazdığı metinler. Bu tecrübeler hakkında yazmanın onlarla başa çıkma sürecinde yardımcı olabileceği yollar. Metinlerimizin içerisinde çeşitli kültür ve zaman dönemlerinden alınmış popüler şarkılar, bloglar, mektuplar, biyografiler, çizimli biyografiler, günlükler, romanlar ve şiirler. Okurken soracağımız sorular ise: Kurgu ile anı yazısı arasında ne gibi farklar vardır? Yazım nasıl bir başa çıkma mekanizması olabilir? Başa çıkmak için yazmak neden özellikle kadınlar arasında önemli ve yaygındır? Bu metinler nasıl eğitici öğütler olarak hizmet edebilir? Bu metinlerin okurları olarak, anlatılan olaylara nasıl tepki vermeliyiz ve diğerlerinden ve onların tecrübelerinden neler öğrenebiliriz?
Irigaray ve Kristeva’nın Freud ve Lacan yorumlarına odaklanma. Psikoanaliz ile kritik etkileşimin cinsel farklılıkların feminist sorgulamasına yapabileceği katkıyı göstermek ve feminizmin psikoanalize sunduğu zorlukları ayrıntılı düşünmek.
Modern feminist teoriler üzerine tematik bir ders. Seks ve cinsiyetin yanı sıra ırk, uyruk, cinsel yönelim, sakatlık, yaş ve din gibi diğer sosyal kimliklerin getirdiği sorunların sosyal ve politik felsefe açısından ele alınması. “Kadın” kategorisine öncelik tanıyan anaakım feminist teori ile bu kategoriyi sorgulayan modern teori arasındaki farkın tartışılması. Kadınların sosyal konumlarının cinsiyetleri dışında sınıf ve etnik kökenleri tarafından da etkilendiğini savunan keşisimsellik teorisine tarih ve politika bağlamında odaklanılması.
Bu ders çeşitli politik, sosyal ve ekonomik süreci cinsiyetlendirilmiş bir bakış açısıyla inceliyor. Cinsiyeti hayatımızın bir parçası olarak sürekli şekillendirilen ve yeniden şekillendirilen çözümsel bir kategori olarak görür. Ders materyalleri bu soruların sorulup tartışılacağı biçimde düzenlenmiştir: Tarihte cinsiyet ve cinsellik kavram ve uygulamaları nasıl düzenlenmiştir? Ulus devletlerin yükselişi bu süreçleri nasıl değiştirmiştir?günümüzde küresel dünyada kadın ve erkeklerin yaşam gerçekleri nelerdir?
Cinsiyet ayrımcılığının ve cinsiyet eşitliğinin disiplinlerarası araştırılması ile kadınların insan haklarının tarihi, yasal, felsefi ve sosyolojik yönlerden çeşitli bakış açıları ile incelenmesi. Seks, cinsiyet, baskı, eşitlik, adalet, keşisimsellik, kültürel görecelik ve haklar Ve benzeri kavlamların araştırılması.
Bu ders Türk edebiyatındaki kadın karakter ve tiplemelerinin feminist edebi eleştiri açısıyla çalışılmasını hedefler. Başlangıçta yazar olarak kadın ve okur olarak kadım gibi kavramları tartışacağız. Ardından Türk edebiyatındaki başlıca eserlerdeki kadın karakterlerin incelenmesine geçerek bu eserlerdeki cinsiyet ayrımcı yaklaşımları ortaya çıkaracağız. Derste işlenen konulara aynı zamanda kadın edebiyatının dil ve cinsiyet ışığında incelenmesi de dahil olacaktır.
Bu ders modernleşmenin cinsiyete etkisini edebi anlatıların analizi aracılığı ile inclemeyi hedeflemektedir. Yeni cinsiyet rollerinde ve yeni kadın ve erkek ilişkilerinde modernizasyon projesinin ne derece etkili olduğu incelenecektir. Bu ilişkileri incelerken ana odağımız Türk modernizasyonunda önemli araçlar olan edebiyatlar olacaktır. Bu ders cinsiyetin şu temalar ile ilişkisini kapsayacaktır: kadın/erkek hakkındaki yeni algı, Doğu/Batı, ikilik veya melezlik, Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı, milliyetçilik, sosyalizm, feminizm, köylü/aydın ilikisi, İslamiyet ve eşcinsellik. Bu temaların tümü her dönemi temsil eden roman ve kısa hikayelere odaklanılarak tartışılacaktır. Anlatıların biçimi ile içeriği arasındaki ilişki de irdelenecektir.
Güncel feminist düşüncedeki başlıca fikirlerin ve girişimlerinin edebi metinler, teorik yazımlar, filmler, multimedya ve sesli anlatımlar gibi çeşitli medyalar aracılığı ile irdelenmesi. Özel olarak cinsiyet eleştirilerinin erkeklik, kadınlık, kişilik ve davranış kavramlarının oturmuş yapılarına nasıl meydan okuduğuna odaklanılması.
Bu ders toplumsal cinsiyeti sosyal hayatın önemli bir düzenleme ilkesi olarak inceler. Özellikle, sosyal olarak toplumsal cinsiyet kimliklerinin nasil oluşturulduğunu ve toplumsal cinsiyetin etnik köken, milliyetçilik, sosyal sınıf, cinsellik, yaş ve diger kimlik ve sosyal eşitsizliklerle nasıl kesiştiğini inceler. Ayrıca, aile, eĞitim sistemi, medya, politika, ekonomi ve dinin toplumsal cinsiyet kimlikleri ve eşitsizlik üzerine etkisini araştırır.
Bu dersin amacı öğrencileri çağdaş feminist kuramlar, tartışmalar ve konular ile tanıştırmaktır. Güncel sosyal teorilerin etkileri üzerine yoğunlaşan tartışmalar aracılığı ile bu teorilerin kavramları sorgulayan vurguları daha önceki akımların birleştirici tutumları ile karşılaştırılarak tartışılacaktır. Kavramsal tartışmalar özellikle şu konular üzerine yoğunlaşacaktır: beden, cinsellik, cinsel kimlik, kadın kategorisi ve farklılıklar siyaseti.
Güncel feminist teorilerin incelenmesi. Biyolojik ve toplumsal cinsiyet konularının yanı sıra ırksal etnik – ulusal kimlik, cinsel yönelim, engellilik, yaş ve din kategorilerini de kapsayan toplumsal kimlik konularını sosyal ve politik felsefe açısından ele alma. Kadın kategorisinin ön planda olması gerektiğini savunan ana akım feminist teoriler ile bu kategoriyi sorgulayan queer teori arasındaki ayrımın tartışılması. Toplumsal kimlik kategorileri ile kimliğe dayalı baskıcı yapıların tarihsel ve politik olarak kesiştiğini ortaya koyan Kesişim teorisine vurgu.
Umumi ve özel hayatta cinsiyetin yeri ve bunun tarihi, politik, kültürel ve sosyal çıkarımları. Bu ders, cinsiyetin tarihteki çeşitli medeniyetlerde oynadığı rolü inceleyerek başlar, ancak Avrupalı medeniyetlere odaklanmaktadır. Aynı zamanda cinsiyet çalışmalarındaki historiyograifk gelişmesine de bakar. Göstergebilim, antropoloji, görsel kültür ve tarihin metodolojik yaklaşımlarını kullanarak cinsiyetin kültürü ve toplumu nasıl etkilediğini ve etkilemeye devam ettiğini araştırmaktadır.
Bu ders uluslararası insan hakları kanunlarının, araçlarının ve kurumlarının kadınların insan haklarının ihlaline verdiği tepkileri incelemektedir. İçerdiği konular: kadın ve insan haklarının incelenmesi, uluslararsı kanunlar ve cinsiyet ayrımcılığı, CEDAW anlaşması ve Birlşemiş Milletler’in gözünde kadın hakları, yerel insan hakları mahkemelerinde kadın hakları.
Bu ders toplumsal cinsiyet, cinsellik, tür ve sinema pratiği arasındaki ilişkiler üzerine kurgulanmıştır. Dramdan belgesel sinemaya kadar farklı türler üzerinden görsel medya, toplumsal cinsiyet, estetik yapı ve temsiliyet politikaları arasındaki ilişkiler hakkında eleştirel bir bakış açısı geliştirmeyi hedeflemektedir. Dersin odağı yalnızca sinema tarihinin klasik örnekleri üzerine çalışmak değil, daha geniş olarak femisnist/queer sinema, video-art gibi alanlar üzerinden daha radikal bir okuma geliştirmektir.
Film tarihinin başından bugünkü duruşlarına kadar kadın filmcilerin sinema macerasını izleyecek olan bu ders, ilk kadın yönetmenlerden Maya Deren ile başlayıp günümüz filmine kadar seyredecektir. Jane Campion’un filmlerine özellikle eğilerek neden sinemada daha fazla kadın yönetmenin görülmediğini araştıracağız. Ayrıca öğrencileri kadın senaristler, montajcılar, kasting yönetmenleri gibi diğer film çalışanlarının eserleri ile de tanıştırmayı amaçlıyoruz. Sinemada kadınların emeğine ışık tutmayı hedeflememize rağmen, kadının sinemadaki bakışını anlamak için Antonioni ve Bunuel filmleriyle “erkek bakışı” nı da bakacağız. Son on yılda Arjnatin, Fransa ve İran üzerinden ülkemize yöneleceğiz. Filmlerden bazıları: Lina Wertmüller, Swept Away; Catherine Breillart, Fat Girl; Mira Nair, Monsoon Wedding; Rebecca Miller, Personal Velocity, ve Sally Potter, Orlando.
Erkeklik kavramının nasıl oluştuğunu inceleyen disiplinlerarası bir derstir. Bu derste erkekliğe hayatta kalmak için akışkan (sabit olmayan) bir mekanizma, bir nevi maske veya performans olarak bakacağız. Cinsiyet kavramına sosyo fenomen bir bakışla başlayacağız ve cinsiyetin kültürler arasında oluşturulan sosyal bir kavram olduğu fikrini iki teoriden destek alarak inceleyeceğiz. Bu konunun ardından; şiddet ve erkeklik, medya ve erkeklik ve son olarakta erkeklik-ilişkiler(aşk ve arkadaşlık) incelemelerine geçeceğiz. Derslerimiz boyunca, erkek cinsinin nasıl geliştiğini anlamaya çalışacağız. Çünkü maske ve performans kişisel ve sosyal problemlere sebep olmaktadır. Herhangi bir çözüm önerisi girişiminde bulunulmadan önce problemlerle ilgili cinsiyet oluşumun hakkında hassas ve bütünsel bir araştırma gerekmektedir.
Bu ders geçmiş ve günümüz toplumlarında toplumsal cinsiyetinin görsel kültüre yaklaşımımızın şekillenmesinde ve onu yorumlamamızda nasıl önemli bir etken olduğunu inceler. Görsel kültürün toplumsal cinsiyet ile kesiştiği çeşitli konuları araştırır.
Kadınların siyasette, kar amacı güden ve gütmeyen kuruluşlarda liderliği toplumsal gelişim için teşvik edilmelidir. Bu ders birden fazla teorik bakış açılasını inceleyerek kadınların liderliğini engelleyen faktörlere odaklanmaktadır. Türkiye’deki araştırma bulguları, uygulamalar ve politikalar gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde olanlarla mukayese edilecektir. Derslere ek olarak, öğrenciler kadınların güçlendirilmesi amaçlayan projeleri tasarlayıp uygulamaya koyacaktır.
Bu ders işgücü piyasası ve iş hayatında erkek ve kadının arasındaki eşitsizlikleri ve toplumsal cinsiyete göre ayrılmış ücretli ve ücretsiz işgücünü anlamak için kavramsal bir çerçeve sunar. Ayrıca, üretim ve servis sektörlerinde çeşitli işyerlerinde kadınsı ve erkeksi kimliklerin nasıl oluşturulduğuna dair tartışmalar yürütür.
Aile, bireylerin geliştiği, yaşamlarına yön verdikleri ve birbirlerini etkiledikleri bir toplumsal kurum olarak incelenmektedir. Bu ders, öğrencilere toplum bilimcilerin aileyi nasıl kavramsallaştırdıklarını ve nasıl çalıştıklarını göstermektedir. Günümüzün aileye ilişkin önemli sorunları tartışılmaktadır. Eş arama ve bulma, cinsellik, cinsiyetler arası ilişkiler, evlilik, boşanma, ebeveynlik, aile içi şiddet ve aile hukuku gibi konular kapasanmaktadır.
Eşitlik ilkesi; kadın haklarının gelişimi; kadın haklarının uluslararası koruması; cinsiyet konularını düzenleyen kanunlar; kadın konularına ilişkin içtihatlar; kesişimsel konulara hukuksal çözümler (ırk, ifade özgürlüğü, geçici adalet, yapay zeka)
Bu dersin amacı yakın lişkilerin evlilik, ebeveynlik, cinsellik gibi çeşitli ynlerini öğrencilere tanıtmaktır. Ders, kültürel ve sosyal gerçekliklerin bağlamında bireyi, evliliği ve aileyi tanımayı teşvik etmektedir. Güncel olaylar, ailevi sorunları ilgililendirdiği için, genellikle bireysel ve ailevi gelişim ile çok çeşitli bir toplum içinde işleyiş açısından analiz edilmiştir.
Simone de Beauvoir’in felsefi ve edebi çalışmalarının feminist teoriye katkısının incelenmesi. Kadınların günümüzde karşılaştıkları sorunların Simone de Beauvoir’in bakış açısıyla politik ve ahlaki yönlerden tartışılması, örneğin: dışlanmak, baskı, ayrımcılık, hak ihlali.
Eşitlik, hakkaniyet, adalet, kültürel görecelik, haklılık ve haklar gibi önemli kavramları incelenmesi ve netleştirilmesi. İnsan hakları açısından toplumsul cinsiyetler arası eşitliğin önemine dair temel bir anlayış geliştirilmesi. Toplumsal cinsiyetin günümüzdeki durumunu, kadınların insan haklarının güçlenmesini sağlayan uluslararası tarihsel, hukuki ve normatif gelişmeler ışığında tartışılması.
Bu dersin amacı siyasi, sosyal ve ekonomik süreçleri toplumsal cinsiyet açısından incelemektir. Derste siyaset ve ekonomi politiğin farklı meseleleri, kadınlar ve erkeklerin gündelik hayatlarında var olan çeşitli eşitsizlikler açısından ele alınmaktadır. Ders süresince ulus-devlet oluşumu, yurttaşlık, emek ve kalkınma üzerine sorular tartışmaya açılacaktır.
Türkiye’de 19. Yüzyıldan bu yana toplumsal değişimin romanlar üzerinden odak noktasına modernleşme sürecinde aileyi yerleştirerek incelenmesi. Ulus inşa etme sürecinde modernleşmenin geleneksel aile yapısı ve toplumsal cinsiyet rolleri üzerindeki etkilerinin edebiyat üzerinden çalışılması.
Cinselliğin psikolojik, bilişsel, davranışsal, fiziksel, sosyal ve tarihi açılardan çeşitlilikle ilgili konuları da kapsayarak ele alınması. Cinselliğin yaşam süresi boyunca gelişim teorisi bakış açısından çalışılması. Cinsel gelişim, erkek ve kadın cinselliği ve anatomisi, cinsellik hakkındaki değerler, aşk ve yakın ilişkiler, cinsel yönelim, cinsel davranış kalıpları, cinsel hastalıklar, cinsel şiddet ve cinsellikle ilgili diğer konuları içerir.